Chăn nuôi lợn là ngành mang lại giá trị kinh tế cao nhưng cũng kéo theo một vấn đề nhức nhối: mùi hôi chuồng trại. Mùi này không chỉ gây ảnh hưởng đến sức khỏe vật nuôi, người chăn nuôi mà còn làm ô nhiễm môi trường xung quanh. Vậy làm sao để xử lý mùi hôi trong chăn nuôi lợn một cách nhanh chóng, hiệu quả và an toàn cho gia súc? Dưới đây là các phương pháp tối ưu nhất.
1. Vệ sinh chuồng trại định kỳ và đúng cách
Đây là bước quan trọng và cơ bản nhất. Cần thực hiện:
- Dọn phân, nước tiểu lợn mỗi ngày.
- Rửa sàn chuồng bằng nước sạch, kết hợp xịt rửa bằng chế phẩm vi sinh hoặc nước vôi loãng định kỳ 1–2 lần/tuần.
- Đảm bảo chuồng thoáng khí, có độ ẩm phù hợp để hạn chế khí độc như amoniac (NH₃), H₂S sinh ra từ phân thải.
2. Sử dụng chế phẩm sinh học khử mùi
Các loại chế phẩm vi sinh có lợi (EM, Biofix, Balasa N01…) giúp phân hủy nhanh chất hữu cơ trong phân và nước tiểu, đồng thời ức chế vi khuẩn sinh mùi hôi.
Cách dùng:
- Pha loãng chế phẩm theo hướng dẫn và phun định kỳ lên chuồng trại, hầm biogas hoặc bãi chứa phân.
- Trộn vào thức ăn hoặc nước uống để cải thiện hệ tiêu hóa của lợn, giúp giảm mùi phân.
3. Ủ phân chuồng đúng kỹ thuật
Phân sau khi thu gom cần được ủ đúng cách để hạn chế mùi và có thể tận dụng làm phân bón hữu cơ:
- Trộn phân với chế phẩm vi sinh và phủ bạt kín, ủ trong 20–30 ngày.
- Không để phân tồn đọng lâu ngoài môi trường dễ sinh mùi và ruồi nhặng.
4. Trồng cây xanh quanh khu chuồng trại
Việc trồng cây chắn gió, cây hấp thu khí độc như cây sả, chuối, dâm bụt, trúc quân tử… quanh trại lợn không chỉ lọc không khí mà còn giúp hạn chế mùi phát tán ra môi trường xung quanh.
5. Lắp đặt hệ thống xử lý mùi
Tùy vào quy mô chăn nuôi, có thể đầu tư:
- Hệ thống quạt hút + phun sương bằng dung dịch vi sinh.
- Bể biogas để xử lý chất thải hữu cơ, tận dụng khí đốt.
- Hầm ủ kín kết hợp lót sinh học để xử lý triệt để mùi hôi.
6. Ứng dụng đệm lót sinh học
Đây là công nghệ tiên tiến đang được nhiều trang trại áp dụng:
- Lót nền chuồng bằng mùn cưa, trấu trộn với chế phẩm vi sinh, tạo ra lớp đệm tự phân hủy phân và nước tiểu.
- Giúp giảm mùi, giảm công dọn dẹp, và thân thiện với vật nuôi.
7. Cải thiện chế độ dinh dưỡng cho lợn
Thức ăn chứa nhiều đạm khó tiêu dễ gây mùi phân. Nên:
- Cân bằng khẩu phần ăn, bổ sung enzyme, probiotics.
- Tránh thức ăn ôi thiu, quá hạn.
Việc xử lý mùi hôi trong chăn nuôi lợn không chỉ là yêu cầu về vệ sinh môi trường mà còn là yếu tố quan trọng giúp vật nuôi phát triển tốt, hạn chế bệnh tật. Kết hợp các phương pháp như dùng chế phẩm vi sinh, đệm lót sinh học, vệ sinh chuồng trại, cải thiện dinh dưỡng sẽ mang lại hiệu quả nhanh, an toàn và bền vững cho cả người chăn nuôi lẫn đàn gia súc.
